3-1- ابزار سنجش و گردآوری اطلاعات در این پایان نامه ………………………………………………….. 23

3-2- تعریف روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………….. 23

3-3- طرح نظری مسئله تحقیق……………………………………………………………………………………………… 23

3-4- ابزار سنجش و گردآوری اطلاعات………………………………………………………………………………… 31

فصل چهارم: زندگی نامه دو نویسنده

4-1- زندگی نامه عنصرالمعالی……………………………………………………………………………………………….. 33

4-1-1- تألیفات……………………………………………………………………………………………………………………….. 34

4-1-2- انگیزه عنصرالمعالی از تألیف قابوسنامه…………………………………………………………………… 35

4-1-3- مشخصات سبک و شیوه نگارش …………………………………………………………………………….. 35

4-1-4- ترجمه و چاپ قابوس نامه ………………………………………………………………………………………. 38

4-2- زندگی نامه خواجه…………………………………………………………………………………………………………. 39

4-2-1- تألیفات نظام الملک…………………………………………………………………………………………………… 42

4-2-2- انگیزه تألیف سیاست نامه:………………………………………………………………………………………… 43

4-2-3- مشخصات سبک………………………………………………………………………………………………………… 43

فصل پنجم: مضامین اخلاقی

5-1- آئین   عبادی…………………………………………………………………………………………………………………….. 47

5-2- آئین عقوبت کردن و عفو کردن…………………………………………………………………………………….. 57

5-3- آئین تربیتی…………………………………………………………………………………………………………………….. 69

5-4- سیاست آئینه اخلاق……………………………………………………………………………………………………… 81

نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………………. 90

منابع…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 95

چکیده

ادبیات تعلیمی یکی از محورهای مهم تحلیل آثار ادبی در امر نقد محسوب می شود که برای مقوله ی اخلاق اهمیت ویژه ای قائل است. سیاستنامه و قابوس نامه از آثار ارزشمند و ادبی، تاریخی و اجتماع و سیاسی مشهور زبان ادبیات فارسی هستند به این موضوع توجه نموده اند. این پژوهش با توجه به اهمیت اخلاق و تعالیم حکمی در زندگی انسان ها، بنا دارد تا به بررسی مضامین اخلاقی و حکمی این دو اثر بپردازد. لذا به همین منظور بازخوانی نکات و مضامین اخلاقی و سپس به تحلیل محتوای آن ها براساس آیات و احادیث و فرامین دینی پرداخته است. این پژوهش در پنج فصل تدبیر شده است:

فصل اول: کلیات

فصل دوم: مبانی نظری

فصل سوم: روش تحقیق

فصل چهارم: زندگی نامه دو نویسنده

فصل پنجم: مضامین اخلاقی

از پژوهش فوق چنین به عمل آمد که نکته ای نیست که در آن روزگار باب ملک و ملت بی اعتنا باشد و نویسندگانی در دو کتاب ارجمند خود راجع به آن سخن نگفته باشند. علاوه بر این مواردی که معتقد هستند در این جهان روزنامه ی ملوک است روایت و حکایت گذشتگان را چاشنی سخن خود کرده اند و حلاوتی خاص به کتاب های خود بخشیدند.

پیشگفتار

ادب و هنر بر خلاف پندار بسیاری از زندگی اجتماعی می تراود و یکی از عوامل ضروری حیات اجتماعی است و پا به پای جامعه تغییر می پذیرد . بس ادب و هنر  صرفا پدیده ای نیست که ساخته  ادیب باشد بلکه باید گفت ادب نتیجه ان چیزی است که وجود دارد و به وسیله ادیب پرداخته می شود  از عواملی که در پدید آوردن  ادب نفش مهمی دارند مسائل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و همچنین وقایع تاریخی جامعه است یعنی ادیب در جامعه به سر میبرد. و موافق مقتضیات ان جهت یابی میکند. جوامع ز